2025 Жылдың қорытындысы: шикізат нарығы спекулятивтік логикадан шаршады

2025 жыл шикізат нарықтары үшін терең трендтік дивергенцияның айқын мысалы болды. АҚШ доллары жыл бойы жай ғана валюталық фактор емес, шикізат активтерінің құнын қайта бағалаудағы негізгі сүзгі рөлін атқарды.

Классикалық «шикізаттың синхронды қозғалысы» қағидасына қарамастан, нарық түбегейлі түрде екі режимге бөлінді:

• энергетикалық тауарлар (мұнай мен газ) нақты сұраныс пен ұсыныстың физикалық теңгерімінің қысымында қалды;
• қымбат металдар (алтын мен күміс) макроэкономикалық және саяси тәуекелдер аясында өсім көрсетті.

Бұл динамика шикізат нарығының енді біртұтас активтер класы емес екенін және әртүрлі факторлар топтарына жауап бере бастағанын көрсетті.

Жылдың негізгі фоны — АҚШ долларының әлсіреуі және ФРЖ саясатына қатысты күтулердің біртіндеп өзгеруі болды. Нарық «ұзақ уақыт жоғары мөлшерлемелер» сценарийінен болашақта монетарлық жұмсартуға көшу күтулеріне өтті, бұл инвесторлардың шикізат активтеріндегі мінез-құлқына тікелей әсер етті.

Алтын мен күміс үшін әлсіз доллар қуатты өсім драйверіне айналды. Ал мұнай мен газ үшін валюталық фактор екінші кезекте қалып, әлсіз сұраныс пен артық ұсыныс проблемаларын өтей алмады.

Энергетика: фундаментал үстем

Мұнай нарығы (Brent/WTI) жылдың басым бөлігінде ұсыныс профициті, бәсең сұраныс және OPEC+ саясатының біртіндеп трансформациясы аясында қысымда болды.

Газ нарығы долларға әлдеқайда аз сезімтал болды: АҚШ-та газ бағасының динамикасын бірінші кезекте ауа райы, қор деңгейлері, өндіріс көлемі және LNG экспорты анықтады. Сонымен қатар мұнаймен жанама байланыс сақталды — байланған келісімшарттар мен мұнай өндіру кезіндегі ілеспе газ көлемі арқылы.

АҚШ саясаты — тұрақсыздық көзі

Қосымша тұрақсыздық көзі ретінде АҚШ-тың экономикалық және сауда саясаты шықты:

• тарифтер және сауда қақтығыстары туралы қауіптер;
• қатаң санкциялық риторика;
• Иран мен Венесуэла сияқты жекелеген шикізат жеткізушілер төңірегіндегі қақтығыстар.

Энергетикалық нарықтар бұл факторларды жаһандық өсім үшін тәуекел ретінде қабылдады, ал қымбат металдар нарығы — капиталды қорғау аргументі ретінде. Нәтижесінде бірдей геосаяси оқиғалар мұнайға қысым жасап, алтын мен күмісті қолдады.

Геосаясат волатильділіктің қысқа мерзімді серпіндерін жиі тудырды, бірақ нақты физикалық тапшылықпен расталмайынша, тұрақты тренд қалыптастырған жоқ. Белгісіздіктің өсуі энергетиканы қолдамады, керісінше қорғаныш активтеріне сұранысты күшейтті.

Трейдерлер үшін негізгі сабақ

Бұл жыл трейдерлерге маңызды қағиданы көрсетті: бірдей логиканы шикізат нарығының әртүрлі сегменттеріне қолдануға болмайды, тіпті олар бірдей жаңалықтарға жауап берсе де.

Қорытынды көрініс келесідей:

• шикізат нарығы фрагменттелген;
• доллар және ФРЖ-ға қатысты күтулер жалпы фундаменталды фонды қалыптастырады;
• мұнай мен газ ақпараттық шудан емес, нақты физикалық теңгерімнен саудаланады;
• алтын мен күміс кез келген белгісіздікті бағаға енгізеді;
• геосаясат волатильділікті арттырады, бірақ деректермен расталмайынша трендті сирек өзгертеді.

Бұл қағидалар бірінші тоқсанда да өзекті болып қала береді.

Алдағы кезеңге базалық сценарий

Мұнай мен газ бойынша базалық сценарий — орташа медвежий. Нарық 2025 жылғы әлсіздікті толық ескеріп қойды және енді не ұсыныстың нақты тапшылығын, не сұраныстың айқын жеделдеуін талап етеді. EIA орташа бағаларға қатысты төмен болжамдарды сақтап отыр.

Сауда қақтығыстарының күрт ушығуы немесе форс-мажорлық оқиғалар жеткізілімдердің тұрақтылығына әсер етуі мүмкін. Ауыр мұнайдың физикалық ағындары әсіресе осал: Венесуэлаға қысым НПЗ-ларды балама шикізат іздеуге мәжбүрлейді, бұл Brent пен WTI бағалары тұрақты болған жағдайда да сорттар арасындағы спрэдтерді өзгертуі ықтимал.

Алтын бойынша бычий трендтің сақталу ықтималдығы жоғары.

Күміс әлі де өсім әлеуетіне ие, бірақ оның коррекция тәуекелі алтынға қарағанда жоғары. Ұсыныс, шектеулер немесе өнеркәсіптік сұранысқа қатысты кез келген жаңалық нарықтың спекулятивтік компонентін қосымша күшейтуі мүмкін.

Сондықтан ақылмен әрекет етіп, босқа тәуекелге бармаймыз.

Баршаңызға пайда тілеймін!